Ιερά Μητρόπολη Μονεμβασίας & Σπάρτης - 24/7/2020
Aυτές τις μέρες, με κορύφωμα αυτήν την εβδομάδα, βουίζει στα αφτιά όλου του κόσμου η θλιβερή είδηση ότι η Αγία Σοφία, «η Μεγάλη Εκκλησιά», που στολίζει μέχρι σήμερα, για χίλια πεντακόσια περίπου χρόνια, την ένδοξη πρωτεύουσα του Βυζαντίου, την Πόλη των ονείρων μας, μετατρέπεται σε τούρκικο τζαμί.
Τι φοβερό πράγμα! Ένας παμμέγιστος Ναός, που θεμελιώθηκε το 532 και εγκαινιάστηκε το 537, που ήταν ο καθεδρικός Ναός του επισκόπου της Πόλης και ονομαζόταν Μεγάλη Εκκλησία και για το μέγεθός της (78μ. μήκος και πλάτος 72 μ., ενώ το ύψος έφτανε τα 62 μ. ), αλλά και για τον προορισμό και την αποστολή της, μεταβάλλεται στις μέρες μας σ΄ένα τούρκικο τέμενος με ανάλογη «διακόσμηση».
Ένας ιερός χώρος, όπου ήταν ολοφάνερη η παρουσία του Θεού, όπου έγιναν αναρίθμητες θείες λειτουργίες από αγίους Ιεράρχες, από καταξιωμένους και ευλαβείς Ιερείς και από ιεροπρεπείς και πρόθυμους διακόνους, όπου γονάτισαν ευσεβείς ομόθρησκοί μας και έκλαψαν μπροστά στα εικονίσματα και άνοιξαν την καρδιά τους με κατανυκτική προσευχή, όπου αντήχησαν αγγελικές ψαλμωδίες από δεκάδες, εκατοντάδες και χιλιάδες χαρισματικούς και καλλίφωνους άρχοντες πρωτοψάλτες, λαμπαδάριους και δομέστικους, σήμερα υποβιβάζεται και βεβηλώνεται από εκείνους που ούτε τον Θεό φοβούνται ούτε τους ανθρώπους εντρέπονται.
Ένας ασύγκριτος ιερός Ναός, για τον οποίο δούλεψαν υπό την επίβλεψη του Ανθεμίου και του Ισιδώρου, ασύγκριτων αρχιτεκτόνων, εκατό μαίστορες, από τους οποίους ο καθένας είχε εκατό μισθίους, όλοι μαζί οι εργαζόμενοι έφταναν τους 10.000, οι 5000 δούλευαν στο δεξιό μέρος και οι άλλοι στο αριστερό και όλοι έδειχναν πολλή σπουδή «εις το ταχέως κτίζεσθαι» κατά τον Γεώργιο Κωδινό, Κουροπαλάτη, ενώ, όπως ο ίδιος ο ιστορικός σημειώνει, κάθε απόγευμα επισκεπτόταν το κτίσμα και επιθεωρούσε με ενδιαφέρον την πρόοδο του έργου ο ίδιος ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός, μεταβάλλεται σε τζαμί, όχι γιατί δεν υπάρχουν άλλα για τις θρησκευτικές ανάγκες των μουσουλμάνων, αλλά από πολιτικές σκοπιμότητες, από έναν θρησκευτικό φανατισμό, από μισαλλοδοξία και εμπάθεια και φθόνο προς την αληθινή πίστη των ορθοδόξων χριστιανών.
Ένας ιερός χώρος, μέσα στον οποίο έψαλλε «δεξιά ο βασιλιάς και ζερβά ο Πατριάρχης» και οι απεσταλμένοι της Ρωσίας βίωσαν τη θεία λειτουργία τόσο βαθιά και ενθουσιάστηκαν τόσο πολύ, ώστε γυρνώντας είπαν στους ομοεθνείς τους «αυτήν τη θρησκεία θέλουμε που η αλήθειά της εξακτινώνεται την ώρα της λατρείας της» και με αφορμή αυτήν τη λειτουργία στην Αγία Σοφία ο Πατριάρχης Φώτιος, ανταποκρινόμενος στην ευγενική πρόσκληση και την επίμονη παράκληση των ηγεμόνων της Ρωσίας, έστειλε τους Θεσσαλονικείς ιεραποστόλους, αδελφούς και αγίους Μεθόδιο και Κύριλλο και εκείνοι χόρτασαν τις πεινασμένες ψυχές των μυριάδων Ρώσων με την αλήθεια του Ευαγγελίου και πότισαν τη ζωή τους με τα ζείδωρα νάματα της ορθοδόξου Εκκλησίας μας, αυτός ο τόπος, που άντεξε 1500 χρόνια περίπου, παραδίδεται στους αγαρηνούς. Σ΄αυτούς που βασάνισαν το γένος μας 400 χρόνια και οδήγησαν «ως πρόβατα επί σφαγήν» μυριάδες ραγιάδες, φλογερούς ορθόδοξους χριστιανούς στο μαρτύριο.
Ήθελα να γράψω κάτι για την Αγιά Σοφιά, που με συγκλόνιζαν από παιδί τα σχετικά με αυτήν ποιήματα και γλυκά τραγούδια και δεν έφευγαν από το μυαλό μου τα θαύματα και τα τραύματα του γένους μας που συνδέονται με την Εκκλησιά, που ΄χει τα τετρακόσια σήμαντρα και τις εξήντα δυό καμπάνες.
Ήθελα να περιγράψω τον ψυχικό μου πόνο στο άκουσμα της αλλαγής. Άλλωστε τόσοι γράφουν, γιατί εγώ να υστερήσω που είμαι και κληρικός και ασφαλώς κάτι θα περιμένουν και από εμένα οι κληρικοί και οι χριστιανοί της Μητροπόλεώς μας;
Ήθελα να γράψω μα δίσταζα μέχρι τούτη τη στιγμή. Διάβαζα τα γραφόμενα πολλών και επισήμων και δεν ήθελα να γράψω κάτι σαν αυτά. Δηλαδή πονάμε, γιατί μεταβάλλεται σε τζαμί «ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς»; Ένα μνημείο, αρχιτεκτονικό μεγαλούργημα, που άντεξε στον πανδαμάτορα χρόνο; Ένα μνημείο που προστατεύει η UNESCO και με τη μετατροπή του φεύγει από την κηδεμονία της; Όχι, δε με γεμίζουν και δεν παρηγορούν εσώψυχα μόνο αυτού του είδους οι θρήνοι γι΄αυτήν την απώλεια.
Δεν ήθελα να γράψω, για να μην ιδούν τα δάκρυά μου και τον πόνο μου οι απέναντί μας και χαρούν για την ανείπωτη θλίψη μας.
Δεν ήθελα να γράψω, για να μην ταυτίσω το παράπονό μου και τη διαμαρτυρία μου με τους Ευρωπαίους, που λέγουν και γράφουν τόσα ωραία, αλλά φαινομενικά, γιατί όχι από αύριο αλλά από σήμερα, αφού έκαναν το «καθήκον» τους, θα ησυχάσουν και θα κοιμηθούν ήρεμα το βράδυ.
Ὅμως ἔδιωξα ὅλους τούς διασταγμούς μου καί σήμερα τήν τελευταία ἡμέρα πρό τῆς βεβηλώσεως, πρό τῆς «ἐκτελέσεως» τοῦ Ἱεροῦ καί ἀνεπανάληπτου Ναοῦ μας, πού θά μένει στήν καρδιά μας ὡς θησαυρός ἀσύλητος καί ἀμόλυντος, ἀποφασίζω νά χαράξω τοῦτες τίς ἁδρές γραμμές μέ χέρι πού τρέμει ἀπό συγκίνηση καί μέ καρδιά πού χτυπᾶ στούς ἤχους τῆς θερμῆς ἱκεσίας πρός τήν Παναγιά μας, τήν Πλατυτέρα, τῆς ὁποίας τό ψηφιδωτό μένει ἀνέπαφο καί λαχταρᾶμε νά μένει ἀνέπαφο καί μετά τήν τραγική καί ἀνήκουστη μετατροπή.
«Παναγιά μου Παντάνασσα τοῦ Μυστρᾶ, πού εἶσαι καί ἡ Πλατυτέρα τῆς Ἁγίας Σοφίας, πού στέκεσαι πάντα ἡ ἴδια ἀπάνω ἀπό τό ἱερό Βῆμα τῆς Μεγάλης Ἐκκλησιᾶς, γιά νά δείχνεις σέ ποιόν ἀνήκει αὐτός ὁ μεγάλος Ναός τῆς χριστιανοσύνης, Βασίλισσα τῆς βασιλίδος τῶν πόλεων θά παραμείνεις. Σέ ἱκετεύουμε ὅλοι οἱ Ἕλληνες τῆς Ἑλλάδος, καί ἐμεῖς ἀπό τήν ἱστορική μας Σπάρτη, καί σέ παρακαλοῦμε ‘’δάκρυσε Κυρά Δέσποινα’’, Ὑπέρμαχε τοῦ Γένους μας Στρατηγέ, μήπως ὁ βάρβαρος …λογικευτεῖ».
+O Μονεμβασίας και Σπάρτης ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ
=====