Λακωνικά Νέα

Ιούνιος 2011

Τελέσθηκε στην Αθήνα δοξολογία στην Αγ. Ειρήνη, για την επέτειο των ηρωίδων του Διρού από τον Εκπολιτιστικό και Μορφωτικό Σύλλογο «ΔΙΡΟΣ ΜΑΝΗΣ». Ομιλήτρια ήταν η Αντιπεριφερειάρχης κα. Αδαμαντία Τζανετέα.

Στην συνέχεια έγινε κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στο Σύνταγμα.

Σας παραθέτουμε την ομιλία της κα. Αδαμαντίας Τζανετέα.:

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να τιμήσουμε τους ένδοξους προγόνους μας, να γιορτάσουμε την Επέτειο των ηρωίδων του Διρού αλλά και για να αναλογιστούμε το ιερό χρέος μας στην Πατρίδα.

Αποτελεί εξαιρετική τιμή για μένα να είμαι ομιλήτρια στον σημερινό πανηγυρικό εορτασμό για το χρονικό του πολεμικού θριάμβου των ηρωίδων της Μάνης και γι΄ αυτό ευχαριστώ τον Εκπολιτιστικό και Μορφωτικό Σύλλογο ‘’ΔΙΡΟΣ ΜΑΝΗΣ’’.

Αυτό που ονομάζουμε  Ιστορία είναι μια σειρά από ανθρώπινες ενέργειες και δράσεις, ένα σύνολο από στιγμές, άλλες μεγαλύτερης κι άλλες μικρότερης σημασίας. Η αξιολόγηση των γεγονότων σε μεγάλα και μικρά, άλλες φορές είναι εύκολη κι αυτονόητη, άλλοτε όμως, η πραγματική σημασία τους αναδεικνύεται με τον  καιρό, καθώς, αυτό που φαίνεται  αρχικά  να είναι ένα  γεγονός τοπικής σημασίας , αποδεικνύεται   ότι έχει  τελικά  σπουδαία συμβολή  στη συνολική εθνική ιστορία…

Τα γεγονότα  που συνδέονται με τις επιχειρήσεις του Ιμπραήμ στη Μάνη τον Ιούνιο του 1826, ανήκουν στα γεγονότα εκείνα  που δεν τα συναντά κανείς εύκολα σε σχολικά εγχειρίδια και επίτομα βιβλία της ελληνικής επανάστασης, παρόλο που η αντίσταση των Μανιατών στη Βέργα του Αλμυρού και το Διρό, έδειξε ότι υπήρχαν ακόμη δυνάμεις στην εναπομείνασα επαναστατημένη Ελλάδα που ήταν σε θέση να προβάλουν αντίσταση στον εχθρό, κι έσωσε στην κυριολεξία την ελληνική  επανάσταση στην πιο δύσκολή της φάση…

Πολύ επιγραμματικά θα πούμε για τα γεγονότα εκείνα ότι τη στιγμή που ο εμφύλιος σπαραγμός είχε σχεδόν διαλύσει όσα με κόπο και αίμα είχαν καταφέρει οι Έλληνες αγωνιστές, εμφανίστηκε και ο Ιμπραήμ πασάς  απειλώντας να σβήσει και τις τελευταίες σπίθες της Επανάστασης. Στο πέρασμά του σκορπούσε το θάνατο και την καταστροφή και η υποταγή της ανυπότακτης γωνιάς της Μάνης ήταν γι αυτόν θέμα γοήτρου. Έκανε , λοιπόν, ό,τι μπορούσε για να την πετύχει, αφού απορρίφθηκε το τελεσίγραφό του να παραδοθεί ο άγριος τόπος αμαχητί, διαφορετικά δεν θα άφηνε όρθιο «μήτε ίχνος οσπιτίου».

22, 23 και 24  Ιουνίου με αμέτρητα γιουρούσια και υπερτριπλάσιες δυνάμεις από τους 2400 μανιάτες προσπάθησε να κάμψει την αντίσταση των Ελλήνων  στη Βέργα του Αλμυρού. Παράλληλα, με έναν εξαιρετικά εύστοχο αντιπερισπασμό, τη νύχτα της 22ας προς 23η Ιουνίου αποβίβασε δυνάμεις του στο Διρό, ώστε να έχει πετύχει με το ξημέρωμα να περικυκλώσει τα γύρω χωριά και να τα αιφνιδιάσει . Ο αιφνιδιασμός, όμως, απέτυχε, και τους άνδρες που έλειπαν στη Βέργα ανέλαβαν να αντικαταστήσουν οι γέροντες και οι γυναίκες της Μάνης, έχοντας για όπλα τους τα δρεπάνια του θερισμού. Οι επιδρομείς τράπηκαν σε φυγή ταπεινώνοντας τον αήττητο μέχρι τότε στρατό του Ιμπραήμ.

 Τα ιστορικά γεγονότα, όμως, τα δημιουργούν οι άνθρωποι. Απ’ αυτούς, άλλοι ήσαν αρχηγοί, επώνυμοι, καταξιωμένοι, με δράση αναγνωρισμένη  και γνωστή. Υπήρξαν, όμως, κι άλλοι, ανώνυμοι οι πιο πολλοί, ελάχιστοι άλλοι των οποίων τα ονόματα γνωρίζουμε, αλλά που σε ελάχιστα βιβλία τα συναντάμε…Σ’ αυτούς τους ανθρώπους θα ήθελα κυρίως να σταθώ και ν’ αποτίσω φόρο τιμής.

 Ξεκινώ, βεβαίως, από τις Μανιάτισσες που αντιμετώπισαν τους άνδρες του Ιμπραήμ με δρεπάνια και πέτρες. Ελάχιστες απ’ αυτές τις γνωρίζουμε με το όνομά τους: η Πανώρια Βοζίκη είναι μια από τις τελευταίες, που σκότωσε με το δρεπάνι της τους Αιγύπτιους που είχαν επιτεθεί στον πατέρα της .

Η γυναίκα του Γεωργούλια Γερακαράκου είναι μια ακόμη, που πηγαίνοντας μαζί με το μικρό της γιο ψωμί στο νηστικό επί τρία μερόνυχτα άντρα της που πολεμούσε στη Βέργα, μπλέχτηκε στον πόλεμο μαζί με τις άλλες γυναίκες στο λαγκάδι της Χαριάς κοντά στα Ξεπαπαδιάνικα. Κι ενώ το παιδί της πολεμούσε με  το όπλο , εκείνη κυνηγούσε τους Τούρκους με τις πέτρες. Όταν δε το παιδί χτυπήθηκε θανάσιμα, αφού του έκλεισε τα μάτια πήρε εκείνη το όπλο και συνέχισε στη θέση του…

Υπήρξαν, όμως, πολλές – πολλές άλλες γυναίκες που έμειναν άγνωστες, ανώνυμες μόλο που δε δείλιασαν μπροστά στον εχθρό, φθάνοντας συχνά και σε ενέργειες εντελώς παράτολμες, σαν την «ηρώισσα γυναίκα» όπως την αναφέρουν σε ανακοινωθέν τους οι οπλαρχηγοί της Βέργας, η οποία κυνηγώντας στη θάλασσα έναν εχθρό που κολυμπούσε για να σωθεί, τον άρπαξε και του ζητούσε «ικανοποίησιν» για τις θημωνιές που της έκαψε…

            Τι να ήταν άραγε εκείνο που μετέτρεψε την απλή θερίστρα, την αφοσιωμένη σύζυγο, την γλυκιά μάνα μανιάτισσα σε «Δρεπανοφόρα   αμαζόνα», σε «Αντρόβουλη» γυναίκα;

            Την απάντηση την δίνει ο Νυφάκος «Οι Σπαρτιάτες πήραν τα όρη τα βουνά γεγόνασει μανιάτες».

            Αυτή είναι η αλήθεια, η Μανιάτισσα είναι η αρχαία Σπαρτιάτισσα.

            Η «Ταινάρια γη» είναι για τους Μανιάτες και τις Μανιάτισσες ότι ήταν για τους Σπαρτιάτες και τις Σπαρτιάτισσες η πόλη «τα πάντα ανήκουν στην πόλη, τα πάντα ανήκουν στην πατρίδα και γι’ αυτήν προσφέρονται τα πάντα».

            Είναι άραγε τυχαίο ότι ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης στην Διακήρυξή του προς τα ανακτοβούλια της Ευρώπης υπογράφει σαν αρχηγός των «Σπαρτιατικών Δυνάμεων»;

            Και τελειώνει «Εν Σπάρτη»;

            Ότι υποστηρικτές της Βέργας υπογράφουν «Εκ του Αλμυρού Στρατοπέδου οι οπλαρχηγοί της Σπάρτης»;

            Η μανιάτισσα στους αιώνες κληρονόμησε το «ταν η επί τας» της Σπαρτιάτισσας γι’ αυτό και η Βαβούλαινα στη μάχη του Πολυαράβου λέει στον γιό της που πρόσκαιρα λιποψυχά: «Εδώ θα γίνει η τάφος όλων μας, γιατί οι μανιάτες ή νικάνε ή πεθαίνουν».

Και συνεχίζω  με τους άγνωστους γέροντες Μανιάτες οι οποίοι δημιούργησαν την πρώτη εστία αντίστασης εναντίον της ομάδας των Αιγυπτίων που κατευθύνθηκαν προς το χωριό του  Πύργου. Σε ένα απομονωμένο πυργόσπιτο, λοιπόν, συγκεντρώθηκαν μερικοί γέροντες , ενημερωμένοι για την απόβαση των Αιγυπτίων από τον πρωτοσύγκελο Ριγανάκο, και τους υποδέχτηκαν με ριπές σκοτώνοντας μερικούς  εχθρούς. Η λυσσαλέα αντεπίθεση των Αιγυπτίων δεν έφερε αποτέλεσμα και οι τελευταίοι επιχείρησαν να πυρπολήσουν τον πύργο. Όταν τα πράγματα άρχισαν να δυσκολεύουν μέσα σ’ αυτόν,  οι γέροντες   ζήτησαν να παραδοθούν, αλλά μόνο στον αξιωματικό των αντιπάλων. Η πρόταση έγινε με ευχαρίστηση δεκτή και μια ομάδα Αιγυπτίων με τον επικεφαλής  αξιωματικό ανάμεσά τους πλησίασε την πόρτα του πύργου. Τότε, όμως, ένας  γέροντας μανιάτης που βρισκόταν εκεί άδειασε την πιστόλα του στο στήθος του αξιωματικού, ενώ μια ομοβροντία πυροβολισμών από τους υπόλοιπους πολιορκημένους του πύργου, σκόρπισε το θάνατο και τον πανικό στους πολιορκητές. Τα ονόματα των Μανιατών εκείνων γερόντων έμειναν άγνωστα, η καθυστέρηση όμως των εχθρών για μια ολόκληρη ημέρα σίγουρα δεν ήταν χωρίς σημασία.

Σε εποχές δύσκολες, όπως η σημερινή, θα μπορούσε να πει κανείς ότι η ανάμνηση γεγονότων εθνικού μεγαλείου είναι απαραίτητη για την τόνωση της αυτοπεποίθησής μας ως λαού. Είναι όμως επίσης και η σπίθα που μπορεί -και πρέπει-  να κρατά ζωντανό το αίσθημα του χρέους, περισσότερο από ποτέ άλλοτε σήμερα, απέναντι στους προγόνους …

Άλλωστε, η ιστορική μνήμη αποτελεί ιερή υποχρέωση για κάθε λαό που έχει την επιθυμία να   έχει στέρεες βάσεις στο παρελθόν και να μπορεί να ατενίζει το μέλλον με αυτοπεποίθηση.