Η ομιλία του Υπουργού κ. Κώστα Σκανδαλίδη.
Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στην Τρίπολη στις 7/2/2011 , με την κεντρική εισήγηση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κώστα Σκανδαλίδη, ο οποίος παρουσίασε την κυβερνητική πολιτική για τη δημιουργία των καλαθιών των τοπικών προϊόντων.
δείτε εδώ ΟΛΟΚΛΗΡΗ την ομιλία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κώστα Σκανδαλίδη.
Κυρίες και κύριοι, είμαι πολύ χαρούμενος που ως μέλος αυτής της Κυβέρνησης εγκαινιάζω τη σχέση της με το Περιφερειακό Συμβούλιο, το κεντρικό όργανο που θα φέρει την περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας στις πλάτες του τα επόμενα χρόνια.
Αρχικά θα ήθελα να κάνω ένα σχόλιο.
Όπου έχουμε πάει αυτές τις μέρες βρήκαμε αγρότες που διαμαρτύρονται για τα προβλήματά τους, που όλοι τα αναγνωρίζουμε και είναι μεγάλα. Ζητήσαμε να μπουν στην αίθουσα, να μιλήσουν και να κάνουμε έναν ανοιχτό διάλογο. Πρώτα είναι ο διάλογος και μετά είναι όλα τα άλλα.
Πιστεύω ότι ακούω με μεγάλη κατανόηση αυτά τα προβλήματα, γιατί αν δεν συζητήσουμε το πώς θα τα επιλύσουμε και πως θα τα ξεπεράσουμε, με έναν τρόπο, διατηρώντας ο καθένας τις απόψεις του και τις θέσεις του και τις αντιπαραθέσεις του, αλλά και συνθέτοντας τον πιο δυνατό και αξιόπιστο δρόμο για τη χώρα, τότε και του χρόνου και κάθε φορά θα βρισκόμαστε μπροστά στα ίδια προβλήματα, γιατί οι αγρότες δε ζουν τα προβλήματά τους κάθε Φεβρουάριο αλλά τα ζουν όλους τους μήνες του χρόνου.
Θα ήθελα να μου επιτρέψετε η τοποθέτησή μου να έχει ουσιαστικά δύο μέρη. Πιστεύω ότι η συνεδρίαση αυτή είναι σημαντική και αφορά τη λειτουργία της αγροτικής ανάπτυξης σε σχέση με τη λειτουργία του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Νομίζω ότι όλοι θα συμφωνείτε ότι όλα ξεκινούν και τελειώνουν με βάση το συμφέρον του τόπου. Μερικές λέξεις που αποτελούσαν διαχρονικές αξίες σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης, όπως είναι η λέξη ασφάλεια, δικαίωμα, ευημερία, μέλλον, αυτή τη δύσκολη εποχή επανατοποθετούνται. Και επανατοποθετούνται γιατί ο λαός δε νιώθει εύκολα πια ασφάλεια, γιατί τα κατακτημένα του δικαιώματα τίθενται υπό αμφισβήτηση, γιατί η ευημερία που είναι ο στόχος κάθε προοδευτικής πολιτικής δεν συνάδει με τον τρόπο που κινείται το βιοτικό του επίπεδο τον τελευταίο καιρό και γιατί το μέλλον του το βλέπει μέσα από μια δύσκολη ανηφόρα, της οποίας την κατάληξη ακόμα δεν μπορεί να δει με απόλυτη ορατότητα.
Όταν μια χώρα περνά από μία τέτοια κρίση, προσφεύγει ξανά στις αξίες που έμειναν άφθαρτες και αναντικατάστατες, στα όπλα αυτά που μπορούν να του δώσουν απάντηση αν τα ξαναοργανώσει και τα χρησιμοποιήσει. Και αναφέρομαι σε δύο λέξεις: Στην ανάπτυξη και στη δημοκρατία.
Γιατί κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι όποια πορεία και να ακολουθήσει ο τόπος, χωρίς παραγωγή πλούτου, χωρίς ανάπτυξη, δεν μπορεί να επιβιώσει. Και γιατί κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι η δημοκρατία όσο και να διασύρεται, όσο και να υποβαθμίζεται και να απαξιώνεται, είναι το μόνο σύστημα οργάνωσης και διανομής του πλούτου που είναι αποδεκτό και που κρατά την κοινωνική συνοχή.
Πρέπει να δούμε πως συνδέονται αυτά τα δύο πανίσχυρα διαχρονικά όπλα σε αυτή την κρίσιμη στιγμή. Θα έλεγα με δύο φράσεις, το ένα είναι η επανεκκίνηση της ανάπτυξης και το άλλο είναι η ανασύνταξη της δημοκρατίας. Νομίζω ότι είναι οι δύο βασικοί πυλώνες, με βάση τους οποίους θα μπορούσε η χώρα να δώσει μια απάντηση σε αυτά τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα. Είναι δύο συγκοινωνούντα δοχεία, γιατί ούτε επανεκκίνηση της ανάπτυξης με συγκεντρωτική άσκηση της εξουσίας είναι δυνατή, ούτε είναι δυνατή από ένα ατελέσφορο και ολιγαρχικό κράτος, ούτε η ανασύνταξη της δημοκρατίας με το σημερινό μοντέλο που ασκείται από τα πάνω, ένα μοντέλο ποσοτικό της ανάπτυξης, είναι δυνατόν να δώσει διέξοδο.
Η επανεκκίνηση της ανάπτυξης προϋποθέτει συσπείρωση όλων των παραγωγικών δυνάμεων, προϋποθέτει εντοπισμό και αξιοποίηση κάθε παραγωγικής ικμάδας εδώ και τώρα και στροφή στην πραγματική οικονομία και στην παραγωγή.
Πιστεύω ότι αυτή είναι η ουσία, η καρδιά του αναπτυξιακού προβλήματος της χώρας. Αυτό όμως για να γίνει προϋποθέτει ανασύνταξη της δημοκρατίας, δηλαδή με δυο λόγια η απόφαση και ο έλεγχος στην κοινωνία, η διάχυση της εξουσίας στην κοινωνία των πολιτών, η δημόσια πολιτική που ασκείται διαμέσου του κράτους και όχι μόνο με νόμους ή με επικοινωνιακά μέσα, που σημαίνει και εδώ και τώρα αναστροφή του ίδιου του μοντέλου διακυβέρνησης.
Πού συναντάται η επανεκκίνηση της ανάπτυξης με την ανασύνταξη της δημοκρατίας; Είναι πάγια πεποίθησή μου εδώ και πολλά χρόνια, πολλοί από εσάς το ξέρετε γιατί τα συζητάμε πολύ καιρό, η Ελλάδα των Περιφερειών. Επανεκκίνηση της ανάπτυξης και ανασύνταξη της δημοκρατίας σημαίνει ανάπτυξη της Ελλάδας των Περιφερειών.
Γιατί η επανεκκίνηση της ανάπτυξης προϋποθέτει την Ελλάδα των περιφερειών; Γιατί οι περιφέρειες της χώρας, η κάθε μια είναι μια ιστορική αναπτυξιακή οντότητα, με τα δικά της γεωγραφικά, τα δικά της παραγωγικά, τα δικά της περιβαλλοντικά, πολιτισμικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά.
Γιατί στο διάβα των αιώνων αυτές οι περιφέρειες έμειναν αναλλοίωτες ως λεκάνες αναπτυξιακές. Γιατί ανέδειξαν κατά καιρούς μια τεράστια ταυτότητα. Η Πελοπόννησος, η Κρήτη, το Αιγαίο, η Αττική, η Ρούμελη, η Ήπειρος, η Θεσσαλία, η Μακεδονία, η Θράκη, τα Ιόνια, έχουν τη δική τους ταυτότητα και αυτή είναι που πρέπει σήμερα να δώσει απάντηση στην επανεκκίνηση της ανάπτυξης.
Και η ανάπτυξη της περιφέρειας δεν αφορά μόνο ποσοτικά αριθμητικά μεγέθη, αφορά ποιότητα, αφορά τρόπο ζωής. Δεν αφορά μόνο το ΑΕΠ και πόσο εμείς μπορούμε να το αυξήσουμε που είναι ένας τεράστιος στόχος σε αυτή τη φάση, αλλά αφορά κυριολεκτικά την παραγωγή κοινωνικού κεφαλαίου, όπου το ανθρώπινο κεφάλαιο προϋποθέτει παραγωγούς και όχι απλά μεταπράτες, όπου το φυσικό απόθεμα, η φύση, το περιβάλλον, η γη, η θάλασσα να γίνει πλουτοπαραγωγική πηγή, όπου ο τρόπος ζωής, η περιβάλλουσα, ο πολιτισμός, η παιδεία που σημαίνει ταυτότητα, να εμφανίζονται μέσα από ένα ολοκληρωμένο παραγωγικό σύμπλεγμα.
Ρωτήσανε κάποιους οίκους διεθνείς που κάνουν αναλύσεις, που μπορούν να επενδύσουν στη νότια Ευρώπη και ειδικότερα στην Ευρώπη τα χρήματά τους. Για την Ελλάδα είπαν πρώτον τουρισμός, δεύτερον ενέργεια και τρίτον αγροδιατροφικός τομέας, εξαιτίας των πρώτων υλών που διαθέτει η χώρα και εξαιτίας του περιβάλλοντος και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που έχει.
Άρα, η γεωργία, ο τουρισμός, οι πράσινες υποδομές, πρέπει να μπουν σε ένα επιχειρησιακό σχέδιο, σε ένα ολοκληρωμένο παραγωγικό σύμπλεγμα που είναι αυτό που θα σηματοδοτήσει την επόμενη φάση.
Η ανασύνταξη της δημοκρατίας επίσης προϋποθέτει την Ελλάδα των Περιφερειών, γιατί για να γίνει η περιφέρεια αυτοδύναμος αναπτυξιακός πόλος πρέπει να υπηρετεί συγκεκριμένους στόχους:
Την ολόπλευρη κινητοποίηση των παραγωγικών της δυνάμεων. Την επιλογή του δικού της παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου με βάση τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Δομές και θεσμούς που φέρνουν στους ώμους τους την αναπτυξιακή διαδικασία.
Όποιος έβλεπε τον «Καλλικράτη» σαν μια απλά διοικητική ή θεσμική δομή, κάνει τεράστιο λάθος. Δεν θα πετύχει. Η ανάπτυξη της δημοκρατίας σημαίνει ότι η περιφέρεια αναλαμβάνει την απόφαση και τον έλεγχό της, που σημαίνει όχι στο μονοπώλιο του κράτους, ναι στους φυσικούς χρήστες και τους εκπροσώπους του.
Και άρα, το Περιφερειακό Συμβούλιο και το Δημοτικό Συμβούλιο είναι επικεφαλής μιας πυραμίδας που οφείλει να συναρθρώσει συμφέροντα για το γενικό καλό, να συναρθρώσει και να διαρθρώσει παραγωγικές τάξεις, ανθρώπινο δυναμικό, τοπικούς και περιφερειακούς φορείς, φορείς της κοινωνίας των πολιτών.
Η αποκέντρωση κατά συνέπεια δεν είναι μόνο αποκέντρωση εξουσιών, αρμοδιοτήτων και πόρων. Είναι πρωτίστως αποκέντρωση της ευθύνης και έμπνευση διαδικασιών συνευθύνης, ούτως ώστε να πάρουμε στα χέρια μας ως νέο όργανο, εσείς ως νέο όργανο, με όλους τους εκφραστές της περιφέρειας, είτε είναι οι βουλευτές μας, είτε είναι οι δήμαρχοί μας, είτε είναι οι διάφοροι θεσμοί της περιφέρειας και του κάθε νομού ξεχωριστά, να πάρουμε στα χέρια μας αυτή την υπόθεση.
Το μεταβατικό στάδιο είναι πολύ δύσκολο, το αναγνωρίζω. Είναι όμως κατ’ επείγουσα υπόθεση να βρούμε αμέσως το βηματισμό μας. Και αυτή μου την πίστη σε αυτή τη συνάρθρωση της δημοκρατίας με την ανάπτυξη, έρχομαι εδώ κυρίως να σας εκφράσω σήμερα. Είναι μια πίστη που έχει μέλλον, γιατί είναι αυτός ο μονόδρομος της προόδου για την ευημερία του τόπου μας.
Έρχομαι τώρα στην περιφερειακή αγροτική ανάπτυξη. Εδώ θέλω με την μορφή και ερωτημάτων να απαντήσω σε αυτό το λόγο για τον οποίο ήρθαμε και συζητάμε σήμερα εδώ.
Μιλάμε για το καλάθι των προϊόντων της ελληνικής γης, που είναι η απάντηση της ελληνικής γεωργίας στη σύγχρονη πρόκληση. Έχω απ’ την αρχή θέσει ένα τρίπτυχο που το θεωρώ κρίσιμο.
Το τρίπτυχο ταυτότητα, ποιότητα, αειφορία. Ένα τρίπτυχο που προσδίδει ταυτότητα ελληνική στη γεωργία που δεν έχει, προσδίδει ποιότητα από βέλτιστες γεωργικές πρακτικές και μέσα στις συνθήκες αειφορίας των υποδομών και των περιβαλλοντικών όρων, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα ανταγωνιστικό αγροδιατροφικό πρότυπο που θα αποτελέσει τον εμβρυουλκό της επανεκκίνησης της ανάπτυξης. Και παράλληλα αποτελεί τη συμβολή του γεωργικού τομέα στο ολοκληρωμένο παραγωγικό σύμπλεγμα της περιφέρειας.
Πρώτο ερώτημα: Τι περιέχει αυτό το καλάθι. Περιέχει προϊόντα της ελληνικής γης, ενταγμένα σε ένα επιχειρησιακό σχέδιο που αποτελεί τη βάση της περιφερειακής αγροτικής ανάπτυξης για την επόμενη δεκαετία. Έχουμε τρία χρόνια μπροστά μας μέχρι να έρθει η νέα ΚΑΠ. Ό,τι πόρους διαθέτουμε θα τους στρέψουμε σε αυτό το στόχο. Δεν είναι εύκολο εξαιτίας των δεδομένων μηχανισμών και δομών που ακολουθεί το πρόγραμμα της αγροτικής ανάπτυξης μέχρι τώρα, εννοώ της ΚΑΠ, αλλά μπορούμε να πετύχουμε πολλά πράγματα, να θεμελιώσουμε τις υποδομές, ούτως ώστε η νέα ΚΑΠ να σχεδιαστεί και να πραγματοποιηθεί στη βάση των στόχων των προϊόντων αυτών.
Περιέχει πρώτα-πρώτα προϊόντα αιχμής εξαγωγικού χαρακτήρα, τα μεγάλα προϊόντα για τον τόπο μας. Περιέχει προϊόντα ταυτότητας της περιφέρειας, αυτό που δείχνει τον τρόπο ζωής της και περιέχει προϊόντα επάρκειας αγαθών που έχουν σχέση με την αντιμετώπιση και των πρώτων υλών και των πρωτογενών αν θέλετε αγροτικών αναγκών, αλλά παράλληλα και των μεγάλων επισιτιστικών κρίσεων και των διατροφικών κρίσεων που βρίσκονται επί θύρας.
Ένα επιχειρησιακό σχέδιο λοιπόν αυτό το καλάθι θα πρέπει να το οργανώσει. Να οργανώσει τις μεθόδους παραγωγής, συγκέντρωσης και τυποποίησης αυτών των προϊόντων, τις μορφές μεταποίησης και πιστοποίησης των προϊόντων, τις πρωτοβουλίες εμπορίας, προώθησης και προβολής, με στόχο τη βελτίωση του αγροτικού εισοδήματος.
Υψηλότερες τιμές στον παραγωγό. Είσπραξη υψηλότερου ποσοστού από την τελική τιμή στην αγορά. Διατήρηση και ενίσχυση τοπικών θέσεων εργασίας. Ενίσχυση εξαγωγών και κάλυψη τοπικών διατροφικών αναγκών. Βελτίωση και σταθεροποίηση της ποιότητας των αγροτικών του προϊόντων. Προστασία του περιβάλλοντος. Αειφορική διαχείριση των φυσικών πόρων και εκμετάλλευση των γεωγραφικών και κλιματικών πλεονεκτημάτων της Πελοποννήσου προς όφελος των παραγωγών.
Θα μπορούσε, ενδεικτικά τα λέω, γιατί είναι ανοιχτό θέμα που θα το συζητήσετε, να περιλάβει το λάδι και τις ελιές, τα εσπεριδοειδή, πορτοκάλια, μανταρίνια, λεμόνια, το κρασί, τα επιτραπέζια σταφύλια, τη σταφίδα, κηπευτικά, σύκα, γαλακτοκομικά προϊόντα από αιγοπρόβειο γάλα, μέλι και μια σειρά παραδοσιακών προϊόντων που αν ήθελα να τα περιγράψω θα ξεχνούσα οπωσδήποτε τουλάχιστον τα μισά. Π.χ. από το κάστανο του Πάρνωνα, το τσάι του Ταϋγέτου, το μέλι του Μαινάλου, τα μανταρίνια της Επιδαύρου, μέχρι τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, τα μήλα της Μαντινείας, τα ρόδια Ερμιονίδας, τα όσπρια Φενεού, τα άγρια χόρτα, την αγκινάρα των Ιρίων, το καρπούζι της Τριφυλίας. Δηλαδή, είναι δεκάδες αυτά τα προϊόντα που είναι μικρά μεν, αλλά αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα αυτής της μεγάλης, αν θέλετε, πηγής για τον τρόπο ζωής, που αποτελούν τα προϊόντα της Πελοποννήσου.
Εγώ λοιπόν, πιστεύω ότι γύρω από αυτό το καλάθι πρέπει να δώσουμε τη μάχη για ένα αγροδιατροφικό μοντέλο. Επαναλαμβάνω, από το σπόρο και την παραγωγή μέχρι την πιστοποίηση των προϊόντων και τη μεταποίησή τους, την προβολή, την ανάδειξή τους, την εμπορία τους και την προώθησή τους που θα μπορούσε να δώσει το έναυσμα μιας νέας αγροτικής πολιτικής που είναι συγκεκριμένη, στοχεύει συγκεκριμένα και έχει συγκεκριμένα αποτελέσματα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Εσείς αποφασίζετε. Εμείς προτείνουμε, από κοινού προωθούμε. Εξειδικεύουν και ενισχύουν τα Δημοτικά Συμβούλια. Το Υπουργείο αναλαμβάνει ως υποχρέωση να διευκολύνει τη χρηματοδότηση, να υποστηρίξει τον παραγωγό. Να οργανώσει την παραγωγική βάση, να θεσμοθετήσει τους περιφερειακούς θεσμούς που παρεμβαίνουν στην αλυσίδα της παραγωγής και να οργανώσει την ολοκληρωμένη διαδικασία των ελέγχων. Θέλουμε ό,τι δυνάμεις διαθέτουμε να τις εντάξουμε σ' αυτό το σχεδιασμό.
Το επόμενο ερώτημα είναι ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησης. Καταρχήν υπάρχουν σήμερα ευρωπαϊκοί πόροι, το πρόγραμμα «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» και στη συνέχεια πιο ολοκληρωμένα η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική η μέριμνα της Κυβέρνησης και στις διαπραγματεύσεις είναι να προωθήσει το μεγάλο ποσοστό των πόρων προς αυτή την κατεύθυνση, σε μια περιφερειακή ισόρροπη ανάπτυξη, ισόρροπη αγροτική ανάπτυξη. Το πρόγραμμα «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» έχει ακόμα τρία χρόνια λειτουργίας. Περιλαμβάνει μια σειρά από πάρα πολύ σημαντικά θέματα, σχέδια βελτίωσης, ΟΠΑΑΧ, LEADER, εγγειοβελτιωτικά έργα.
Εμείς ξεκινήσαμε μια διαδικασία γιατί πρέπει να γίνει γρήγορα η απορρόφηση κάποιων πόρων, αλλά αφήσαμε πόρους, ούτως ώστε μόλις διαμορφωθούν τα καλάθια, στις επόμενες προκηρύξεις να κάνουμε πιο σαφή τον προσανατολισμό σε κλάδο, σε παραγωγές, αλλά και προϊόντα που περιέχονται, με βάση αυτό που θα έχετε αποφασίσει εσείς σαν καλάθι προϊόντων.
Κι εγώ θέλω να σας πω και κάτι πάρα πολύ απλό. Επειδή ξέρετε πώς λειτουργεί η πολιτική εξουσία, το ξέρετε πολύ καλύτερα από μένα, εμείς παραλάβαμε και δεν έχει σχέση με ευθύνη της προηγούμενης κυβέρνησης ή της προ-προηγούμενης, παραλάβαμε ένα πρόγραμμα εγγειοβελτιωτικών έργων, φραγμάτων κλπ., που έχει ενταγμένα έργα ενός δισεκατομμυρίου 300 εκατομμυρίων ευρώ και το ταμείο έχει 500 εκατομμύρια. Εδώ λοιπόν θα πούμε σε κάθε περιφέρεια τι είναι αυτό που θα μπορούσε να γίνει και να αποφασίσετε εσείς σε συνεργασία με τους Δήμους να οριοθετήσετε τους στόχους. Αυτή είναι η ευθύνη και η συνευθύνη.
Θέλω να πω λοιπόν ότι άλλα ταμεία όμως, αν θέλετε άλλα μέτρα του προγράμματος έχουν πόρους εξ υπ’ αρχής αρκετούς, όπως είναι η μεταποίηση, όπως είναι τα σχέδια βελτίωσης, όπως είναι τα θέματα που έχουν σχέση με τα βιολογικά και τα περιβαλλοντικά, όπως είναι τα θέματα που έχουν σχέση με μικρά έργα, δημόσια έργα ανάπτυξης περιοχών και Δήμων, όπως είναι τα LEADER και όλα αυτά. Υπάρχουν πόροι εδώ που είναι διαθέσιμοι, σοβαροί και που θα μπορούσε με σωστή διαχείριση να οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση. Επαναλαμβάνω όμως ότι στη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική ο προσανατολισμός των πόρων σε ό,τι μας αφορά θα είναι προσανατολισμός κυρίως υλοποίησης αυτής της ανάπτυξης, της περιφερειακής, αγροτικής ανάπτυξης που εσείς θα έχετε αποφασίσει.
Ένα δεύτερο κομμάτι ευρωπαϊκών πόρων είναι τα προγράμματα προβολής και προώθησης. Πρέπει να σας πω ότι εξαιτίας της πολυδιάσπασης των ομάδων παραγωγών, αυτή τη στιγμή η χώρα είναι ζήτημα αν κερδίζει από ένα μέτρο που θα μπορούσε να διαθέσει 125 εκατομμύρια για τη χώρα, 23 εκατομμύρια ευρώ. Όλοι μιλάμε για προβολή και προώθηση των προϊόντων και δεν κάνουμε τη στοιχειώδη οργάνωση προκειμένου αυτή η εισροή των πόρων να είναι όσο γίνεται μεγαλύτερη, να καλύψει ένα τεράστιο ποσοστό. Και εδώ, με τις θεσμικές ρυθμίσεις που επιχειρούμε, θα προσπαθήσουμε να επιταχύνουμε αυτές τις διαδικασίες.
Το δεύτερο πεδίο χρηματοδότησης είναι από συγχρηματοδοτήσεις και έχω να σας πω μια πολύ σημαντική καινοτομία, αλλά και ένα κλασικό παράδειγμα. Το μεν κλασικό παράδειγμα είναι ο νέος αναπτυξιακός νόμος όπου προϋπολογίζει για την περιφέρεια σοβαρά κίνητρα και για τον οποίο επίκειται μία κοινή υπουργική απόφαση, δική μου και του Μιχάλη Χρυσοχοϊδη, που πρέπει να καθορίσει τους όρους για τα κίνητρα αυτά. Το προβλέπει ο νόμος δηλαδή που ψήφισε η Βουλή. Και εδώ θα ήθελα μία σαφή οριοθέτηση από κάθε περιφέρεια. Και το δεύτερο είναι το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, το οποίο είναι από το παλιό ΤΕΜΠΜΕ ένα κομμάτι, το ΕΤΕΑΝ δηλαδή σήμερα. Εμείς έχουμε βάλει καταρχήν 150 εκατομμύρια και έχουμε διαθέσιμα άλλα 100, τα οποία μαζί με αυτά που θα βάλουν οι τράπεζες θα είναι γύρω στα 450, γιατί είναι 1 προς 2 περίπου η αναλογία.
Δίνουμε μηδενικό επιτόκιο, με αποτέλεσμα αυτό που θα αδειοδοτεί, κυρίως μεταποιητικές επιχειρήσεις και άλλα προγράμματα βελτιώσεων στον γεωργικό και τον κτηνοτροφικό τομέα και θα έχει επιτόκια που δε θα ξεπερνούν το 2% - 2,5%, το πολύ 3%, σε μια εποχή που τα δάνεια είναι 6%, 7%, 8%.
Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα άμεσης χρηματοδότησης, γιατί από τον Μάρτιο θα αρχίσει να λειτουργεί και είναι ένας από τους χρηματοδοτικούς πόρους που είναι πάρα πολύ σοβαροί. Υπάρχει η χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Υπάρχει η χρηματοδότηση από τα περιφερειακά σας προγράμματα ή από τους Δήμους που είναι πολύ μικρότεροι πόροι από αυτούς που μπορούμε να διαθέσουμεμε εμείς από τα ευρωπαϊκά και τα εθνικά προγράμματα.. Άρα έχουμε τις πηγές χρηματοδότησης.
Το επόμενο ερώτημα είναι πώς υποστηρίζουμε τον παραγωγό. Νομίζω ότι εδώ είναι μία κρίσιμη τομή που πρέπει να γίνει. Δεν μπορεί να λέμε συνεχώς ο γεωπόνος, ο γεωτέχνης στο χωράφι και ο κτηνίατρος στη στάνη, αλλά τελικά οι χωρίς να φταίνε πολλές φορές και οι ίδιοι να είναι διοικητικοί υπάλληλοι.
Εδώ λοιπόν χρειάζεται αλλαγή των δομών. Εμείς ξεκινήσαμε μια προσπάθεια η οποία έχει ολοκληρωθεί και θα πάει στη Βουλή σε λίγες εβδομάδες, που ενώνει έρευνα, την εφαρμοσμένη έρευνα, την επαγγελματική κατάρτιση και την πιστοποίηση των προϊόντων σε ένα ενιαίο σώμα.
Νομίζω λοιπόν ότι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό διότι μπορεί να μας δώσει μια καινούργια διάσταση στην υποστήριξη του αγρότη. Με την αλλαγή του Οργανισμού του Υπουργείου στο νομό θα απολήγει μόνο μία μονάδα υποστήριξης του αγρότη, για να είναι κοντά στην παραγωγή.
Από κει και μετά, όλες οι δυνάμεις θα διαμορφώσουν σε κάθε περιφέρεια τα κέντρα της καινοτομίας, της τεχνολογίας που χρειάζεται η συγκεκριμένη παραγωγή των συγκεκριμένων προϊόντων. Και εκεί θα ρίξουμε ένα τεράστιο βάρος. Οι δομές λοιπόν που είναι αποκεντρωμένες στις περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου, ο ενιαίος Οργανισμός, Ινστιτούτα και Σχολές, η συμμετοχή των αυτοδιοικητικών Υπηρεσιών σ’ αυτή τη σύμμειξη και την κοινή στράτευση όλων των φορέων προς αυτή την κατεύθυνση, πιστεύω ότι είναι μια πάρα πολύ σημαντική καινοτομία και πρωτοβουλία.
Το επόμενο ερώτημα είναι πώς παρεμβαίνουμε στην αγορά. Εδώ νομίζω οι ρόλος του Περιφερειακού Συμβουλίου και των Δημοτικών Συμβουλίων πρέπει να είναι καθοριστικός. Δεν πιστεύουμε στις αποσπασματικές λογικές, δεν πιστεύουμε σε μια αγροτική τάξη που ο κάθε παραγωγός και ο κάθε Συνεταιρισμός διαπραγματεύεται με τα θηρία, τους εμπόρους και τους μεταποιητές, δεν πιστεύουμε σ’ αυτό που συμβαίνει μέχρι τώρα.
Είναι λοιπόν ευκαιρία, από τη στιγμή που η περιφέρεια θ’ αποφασίσει την αγροτική ανάπτυξη και ο Δήμος θα την εξειδικεύσει, να προχωρήσουμε σε μια πραγματικά επαναστατική δομή που θα είναι οι διατροφικές συμπράξεις κατά περιφέρεια, με τη μορφή μιας αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας, στην οποία θα συμμετέχουν η περιφέρεια, οι Δήμοι, οι παραγωγοί, οι συσκευαστές, οι μεταποιητές, οι ξενοδόχοι, οι καταναλωτές, οι έμποροι αγροτικών προϊόντων και εφοδίων, ούτως ώστε αυτό το σύστημα να είναι ο θεσμός που θα προάγει την ανάπτυξη και θα έχει δύο μεγάλους στόχους:
Ο ένας στόχος είναι να ενισχύσει τη διαπραγματευτική θέση του αγρότη, που είναι δυστυχώς στη χειρότερη στιγμή, σε συμφωνίες που αφορούν την τοπική αγορά, την τοπική επάρκεια, που αφορούν τις διάφορες πλευρές και ο δεύτερος στόχος είναι να προωθήσει, να διαφημίσει και ν’ αναδείξει τα προϊόντα στις τοπικές αγορές αλλά και στις έξω αγορές, είτε είναι εγχώριες είτε είναι διεθνείς, ανάλογα με το τι προϊόν είναι αυτό, ούτως ώστε να υπάρξει αυτή η μεγάλη αλλαγή που θα σταματήσει την αποσπασματική λογική που καταδικάζει τον αγρότη. Και βέβαια για να γίνει αυτό, επειδή μέχρι τώρα η συμβολαιακή γεωργία είναι καθαρά ένα θέμα σε πολύ πρωτόγονο στάδιο και γίνεται με λεόντειες συμφωνίες ανάμεσα στις επιχειρήσεις και στους παραγωγούς, θα πάρει νομοθετημένα τη μορφή γραπτής σύμβασης χρονικής βεβαιότητας, που από 1 μέχρι 5 χρόνια, θα προσδιορίζεται ο τόπος που παραδίδονται τα προϊόντα, η ποιότητα των προϊόντων, πού συσκευάζονται, πώς συσκευάζονται, οι τιμές τους, η διακίνησή τους. Και θα έχει ρήτρες όχι μόνο για τους παραγωγούς, που συνήθως πληρώνουν τη νύφη, αλλά γι’ αυτούς που δεν είναι εντάξει στις υποχρεώσεις τους, άλλη τιμή συμφωνούν και άλλη επιχειρούν να το δώσουν κάτω από το τραπέζι.
Η συμβολαιακή γεωργία που είναι θεσμοθετημένη στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, θα πάρει το χαρακτήρα νομοθετικής ρύθμισης γιατί έτσι μονάχα μπορεί να ενισχυθεί αυτή η προσπάθεια.
Τέλος, είναι τα δημοπρατήρια των αγροτικών προϊόντων.
Στην Κρήτη επιχείρησαν να κάνουν δυο δημοπρατήρια. Όποιοι από σας έχετε ταξιδέψει στις ευρωπαϊκές χώρες και έχετε δει πώς λειτουργούν πραγματικά δεν έχουν καμία σχέση, δεν υπάρχει σύγκριση.
Γιατί: Γιατί το δημοπρατήριο γίνεται σε κατοικημένες περιοχές, γιατί είναι ανώνυμη εταιρεία, γιατί χρειάζονται κεφάλαια τα οποία θα βάλει το κράτος, η περιφέρεια, ιδιώτες και παραγωγοί. Αλλά οι ιδιώτες δε θα ξεπερνούν ποτέ το 49% και οργανώνονται σαν μια μεγάλη επιχείρηση σε έναν τόπο. Δεν μπορεί να γίνει πάνω από ένα δημοπρατήριο σε κάθε περιφέρεια. Ένα διότι αλλιώς δε μπορεί να συντηρηθεί. Θα ρέπει να το προχωρήσουμε στην πράξη βήμα-βήμα για να δούμε αν μπορεί να γίνει. Και να μη κάνουμε κάτι στον αέρα.
Και βέβαια, η διεπαγγελματική οργάνωση κατά προϊόν, η οποία είναι σε εθνικό επίπεδο και προβάλλει τις ναυαρχίδες, ας πούμε, των αγροτικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές.
Πώς διασφαλίζουμε τους ολοκληρωμένους ελέγχους: Πρώτα απ’ όλα με ριζική αλλαγή στις κρατικές δομές. Μετά με το ψηφιακό Υπουργείο. Μετά με την ενοποίηση στην περιφέρεια όλου του ανθρώπινου δυναμικού που κάνει έλεγχο. Τώρα έχει αρμοδιότητα ελέγχου το Υπουργείο , ο ΟΠΕΓΕΠ, οι πρώην Διευθύνσεις Γεωργίας των Νομαρχιών. Δηλαδή, έχει αρμοδιότητα ελέγχου ο καθένας και κανένας έλεγχος δεν υπάρχει. Εάν δεν ενωθούν οι ανθρώπινες δυνάμεις στο επίπεδο της περιφέρειας να ασκήσουν την πολιτική των ελέγχων, τότε δεν μπορεί να γίνει κανένας έλεγχος.
Σε ότι αφορά τις ελληνοποιήσεις. Στην Αθήνα, στην αγορά, υπάρχει γραφειάκι που βάζει σφραγίδες και βαφτίζει ελληνικά τα προϊόντα. Και το κράτος είναι ανίκανο να ελέγξει αυτή τη διαδικασία. Αν δεν αναπτυχθούν περιφερειακές Υπηρεσίες κοντά στον αγρότη, αν δεν απλοποιηθούν οι διαδικασίες των ελέγχων, εάν δεν πάνε με συσπείρωση του ανθρώπινου δυναμικού, ουδέποτε μπορεί ν’ αντιμετωπισθεί αυτή η διαδικασία.
Και θα έλεγα ότι παράλληλα με την ιχνηλασιμότητα, ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε και προκηρύσσεται τις επόμενες μέρες, πρόκειται να υπάρξει και ο ηλεκτρονικός έλεγχος που ολοκληρώνει την αντιπαράθεση στις ελληνοποιήσεις, που ξεκινάει από το σπόρο μέχρι το προϊόν στο ράφι, από πού προήλθε, ποια συστατικά έχει, πού πηγαίνει, πώς συσκευάζεται, τι ταυτότητα έχει για να φτάσει να μπορεί να οργανωθεί ουσιαστικά ο έλεγχος.
Πρέπει ν’ αλλάξουμε όμως και την παραγωγική βάση. Και όλοι γνωρίζετε ότι εδώ ξεκινήσαμε με μια πρόταση, η οποία θα πάρει τη μορφή σχεδίου νόμου τις επόμενες μέρες, και αφορά το ξεκαθάρισμα των πραγματικά παραγωγικών Συνεταιρισμών, ομάδων και εταιρικών συμπράξεων στο συνεταιριστικό χώρο. Θα δώσει μια καινούργια ώθηση και θα σπάσει τα δεσμά των Οργανώσεων σφραγίδων ή φαντασμάτων, θα σπάσει τα δεσμά της μη αυθεντικής εκπροσώπησης των αγροτών, έτσι ώστε να μπορέσουμε να πάμε σε ένα συνεταιριστικό και συνεργατικό κίνημα στον αγροτικό χώρο που θα είναι ικανό ν’ αντιμετωπίσει την πρόκληση της εποχής.
Γιατί όσο καλός και να είναι ένας ιδιώτης παραγωγός, και υπάρχουν τέτοιοι πάρα πολλοί, που φτάνουν στις επιχειρήσεις υψηλής κλίμακας κτλ., αγροτικές, ο μικρός κλήρος, η γεωγραφία μας, η περιφερειακή δομή της χώρας κτλ., επιτρέπουν μόνο να μπουν μπροστά συλλογικές μορφές οργάνωσης της παραγωγής εάν θέλουμε να έχουμε στοιχειώδη δυνατότητα την ποιότητά μας να την αναδείξουμε και σε ανταγωνιστικό προϊόν. Εδώ είναι μια μεγάλη συζήτηση, η οποία δεν αφορά τη σημερινή μας συζήτηση.
Τέλος, συνεργαζόμαστε με τους αυτοδιοικητικούς θεσμούς. Εδώ πέρα πρέπει να μιλήσουμε πια για τη σταθερή σχέση των Δήμων και των Περιφερειών με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Εμείς πιστεύουμε ότι ο Δήμος με το Γραφείο Αγροτικής Ανάπτυξης μπορεί και διαμέσου του ΚΕΠ ν’ αναλάβει ένα τεράστιο φάσμα άμεσων ενεργειών, οι οποίες μπορούν να φέρουν τον αγρότη πολύ κοντά στο ν’ αντιμετωπίζει τα διοικητικά προβλήματα, τις πληρωμές και τα άλλα συναλλαγές με το κράτος. Εξάλλου αυτή ήταν και όλη η σημασία των ΚΕΠ. Έτσι πέρα από την ενεργοποίηση των περιφερειακών Διευθύνσεων, πρέπει να φτιαχτεί σε κάθε περιφέρεια μια σταθερή ομάδα ανάμεσα στο Υπουργείο και στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, η οποία θα έχει ανθρώπους που γνωρίζουν το αντικείμενο και που μπορούν να παρακολουθούν την υλοποίηση του προγράμματος βήμα-βήμα. Να παρεμβαίνουν διορθωτικά, να κατανέμουν σωστά τους φόρους, να μη γίνεται αυτή η άναρχη πολιτική των διαδρόμων του Υπουργείου και των Υπουργείων. Διότι περί αυτού πρόκειται. Άρα λοιπόν εδώ έχουμε αυτή τη συνεργασία που πρέπει να ξεκινήσει από σήμερα κιόλας.
Τι κάνουμε από σήμερα: Φτιάχνουμε αυτή την κοινή ομάδα, ξεκινάτε τη διατροφική σύμπραξη, προχωρούμε στην οργάνωση με βάση την ομάδα του επιχειρησιακού σχεδίου μετά τη δική σας απόφαση που θα πάρετε για το καλάθι. Θέλουμε μέσα στο 2011 να έχουμε για κάθε περιφέρεια ένα επιχειρησιακό σχέδιο, να πηγαίνει αυτόματα. Να μην παρεμβαίνει ούτε ο Υπουργός, ούτε οι Υφυπουργοί του, ούτε οι Γενικοί Γραμματείς, ούτε οι συναλλαγές που γίνονται με το κράτος, με τις Διευθύνσεις κτλ. Και να συγκροτήσουμε μέσα στο 2011τους θεσμούς, να τους ολοκληρώσουμε ούτως ώστε το 2012 και το 2013 να είναι εμφανής η στροφή στην παραγωγή και η παρέμβαση στο εμπορικό ισοζύγιο που είναι δραματικό για τα αγροτικά προϊόντα και να υποδεχθούμε τη νέα ΚΑΠ ξέροντας ότι αυτή τη φορά τα χρήματα δε θα πάνε χαμένα.
Σας ευχαριστώ.
Η ηλεκτρονική εφημερίδα ΛΑΚΩΝΙΚΑ ΝΕΑ . gr μετέδωσε ΖΩΝΤΑΝΑ την ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Πελοποννήσου από το Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Τρίπολης την Δευτέρα 7/2/2011.
To Aρθρο αυτό αναγνώστηκε 25318 φορές (Εως 17/4/2011, 11:30 πμ. Powered by web1counter , Urchin Software and Google Analytics).