Άρθρο του Δημοσθένη Α. Ματάλα

Εις μνήμην Τάσου Καραναγνώστη
… Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΧΡΥΣΑΛΛΙΔΑΣ
Γράφει ο Δημοσθένης Α. Ματάλας,
πρώην Δήμαρχος Σπαρτιατών
Οκτώβριος 2014
Τελικά, παρ’όλα όσα καταμαρτυρούν στις κοινωνίες των μικρών πόλεων, υπάρχουν κάποια πράγματα που τις διαφοροποιούν από τις μεγάλες και τις κάνουν πιο ανθρώπινες και πιο αληθινές. Μέσα στην καθημερινότητας τους οι άνθρωποι στην μικρή πόλη δένονται μεταξύ τους. Δημιουργούν σχέσεις που κάνουν την διαβίωση τους πιο ισορροπημένη, πιο φυσιολογική και τους εφοδιάζουν μ’ένα ιδιαίτερο τρόπο προσέγγισης και επικοινωνίας με τους άλλους. Κι’όταν έρχεται η στιγμή να «φύγουν», αφήνουν πίσω τους γραμμένη την μικρή ιστορία τους που όμως αναμφισβήτητα έπαιξε κάποιο ρόλο στην διαμόρφωση του τρόπου ζωής της πόλης τους. Είναι αυτή ακριβώς η αμεσότητα των σχέσεων που τις διακρίνει από τον τρόπο ζωής του ανθρώπου των μεγαλουπόλεων.
Στις μικρές κοινωνίες, κάθε άνθρωπος έχει την δική του ιστορία. Μικρή ίσως και ασήμαντη εκ πρώτης όψεως. Μια ιστορία που μπορεί να γράφεται από τον ίδιο που όμως την μοιράζεται με τον άνθρωπο της διπλανής του πόρτας. Κι’αυτός με την σειρά του, νοιώθωντας οικεία προς τον διπλανό του, την θεωρεί και λίγο δική του. Μετέχει σε γεγονότα και καταστάσεις που την αφορούν. Σε χαρές και λύπες που αναφέρονται σ’αυτήν. Γι’αυτό και την στιγμή του «αποχωρισμού» το αίσθημα της απώλειας είναι πιο έντονο και το κενό δυσαναπλήρωτο.
Τον Τάσο τον γνώρισα εκεί κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 50. Ήμουν μαθητής του Δημοτικού όταν με συνοδεία τον πατέρα μου, επισκεπτόμουν σαν πελάτης το «Κουρείον η Χρυσαλλίς», παραδίδοντας την κεφαλή μου στα επιδέξια χέρια του Καραναγνώστη. Απο τότε και για πάνω από 60 χρόνια ο Καραναγνώστης με τίμησε με την αγάπη και την φιλία του. Τούτη λοιπόν η σχέση μας, αφετηρία είχε την «Χρυσαλλλίδα» που αποτελούσε κέντρο ζωηρών και ατέλειωτων πολιτικών και αθλητικών συζητήσεων. Και βέβαια από εκείνες τις πρώτες επαφές μου με τον Καραναγνώστη και την «Χρυσαλλίδα», μέχρι να «ενηλικιωθώ» αθλητικά και πολιτικά και να αποκτήσω «δικαίωμα» συμμετοχής στις συζητήσεις μέσα στο κουρείο, πέρασαν μερικά χρόνια.
Τον πρώτο καιρό ήμουν απλός παρακολουθητής στα όσα διαδραματίζονταν στην «Χρυσαλλίδα», ανυπομονώντας πότε θα έρθει η ώρα να συμμετάσχω και εγώ ενεργά στις συζητήσεις. Κι’αν καμιά φορά αποτολμούσα να πω την γνώμη μου για κάποιο αθλητικό θέμα, μιας και τα πολιτικά ήταν έργο…αυστηρώς ακατάλληλο δι’ανηλίκους, το βλοσυρό βλέμμα των μεγαλυτέρων με καθήλωνε, βάζοντας με στην θέση μου που δεν ήταν άλλη από εκείνη του απλού θεατή. Αυτά όλα όμως μέχρις ότου, με το πέρασμα των χρόνων, απέκτησα τα πολυπόθητα δικαιώματα, συμμετέχοντας πλέον ενεργά στα εντός του κουρείου τεκταινόμενα.
Τελικά τούτος ο χώρος ήταν κέντρο ανταλλαγής απόψεων επί παντός του επιστητού. Αθλητικού, κοινωνικού και πολιτικού. Ακόμη και για τις διεθνείς πολιτικές εξελίξεις γινόταν κουβέντα. Άραγε οι Ρώσοι θα φτάσουν πρώτοι στο φεγγάρι ή θα τους προλάβουν οι Αμερικάνοι; Η «Χρυσαλλίδα» ήταν μια μικρή τοπική Βουλή με επικεφαλής και πρόεδρο τον… Καραναγνώστη. Αργότερα το κουρείο προσαρμόστηκε στις συνθήκες εκείνης της εποχής και λόγω της μόδας των μακρυμάλληδων αναγκαστικά άλλαξε μορφή. Μετατράπηκε σε κατάστημα «Καλλυντικών η Χρυσαλλίς». Η ατμόσφαιρα όμως παρέμεινε η ίδια. Η «Χρυσαλλίς» εξακολούθησε να είναι πάντα κέντρο ατέλειωτων πολιτικών και αθλητικών διαβουλεύσεων και συζητήσεων και ο Καραναγνώστης ψυχή και κινητήρια δύναμη του. Οι Σπαρτιάτες συνέχισαν μέσα σε τούτο το αθλητικοπολιτικό στέκι να συγκεντρώνονται και να συζητούν κατά κανόνα σε έντονο ύφος. Κάποιες φορές όμως κι’όταν οι συνθήκες το απαιτούσαν, όπως στην περίοδο της δικτατορίας, οι τόνοι έπεφταν και μια συνωμοτική σιωπή, πρωτόγνωρη για την ατμόσφαιρα της Χρυσαλλίδας, επικρατούσε.
Τον υπόλοιπο καιρό όμως οι συζητήσεις έδιναν και έπαιρναν και οι διαφωνίες ήταν σε ημερήσια διάταξη. Ποια ομάδα θα πάρει το πρωτάθλημα Ελλάδας και ποιο κόμμα θα κερδίσει τις εκλογές. Κι’ακόμη ο Σπαρτιατικός ή η Άμυλα ήταν η καλλίτερη ομάδα της Σπάρτης. Και δώστου συζητήσεις, ανταλλαγές απόψεων και διαφωνίες που πολλές φορές καταλήγανε σε ομηρικούς καβγάδες. Αμφιτρύωνας στη Χρυσαλλίδα και εκ των πραγμάτων «διαιτητής» ο Καραναγνώστης, προσπαθούσε να επιβάλλει την τάξη, χωρίς όμως εξ αιτίας αυτής του της ιδιότητας να χάνει το δικαίωμα, με στεντόρεια φωνή, να υπερασπίζεται τις δικές του ιδέες. Αθλητικές και πολιτικές. Μπορεί κάποιος να διαφωνούσε μαζί του. Παρακολουθώντας τον όμως να αγορεύει μέσα στην Χρυσαλλίδα. Να κοντράρεται με κάποιους. Να συμφωνεί με κάποιους άλλους. Δεν μπορούσες παρά να θαυμάσεις το ασίγαστο πάθος που τον διέκρινε υπερασπίζοντας τις αθλητικές του προτιμήσεις και την πολιτική του ιδεολογία. Τελικά τώρα που το σκέπτομαι ο Καραναγνώστης και η «Χρυσαλλίδα» κουβάλαγαν κάτι από την ατμόσφαιρα των κουρείων της αρχαίας Αθήνας όπου οι συζητήσεις για τα κοινά την πόλης δεν σταματούσαν ποτέ.
Και εκεί κάπου στα 1997 το κατάστημα Καλλυντικών έκλεισε και ο Τάσος βγήκε στην σύνταξη. Αντικρίζοντας τότε την σβησμένη φωτεινή επιγραφή που για χρόνια πληροφορούσε τον διαβάτη για την ύπαρξη εκείνης της μικρής τοπικής … βουλής, έγραψα ένα κειμενάκι με τίτλο «Το πέταγμα της Χρυσαλλίδας». Εκεί λοιπόν κάπου προς το τέλος σημείωνα πως «…Η φωτεινή πινακίδα έσβησε και η Χρυσαλλίδα ανοίγοντας τα πολύχρωμα φτερά της πέταξε πίσω στο χθές και χάθηκε για πάντα…». Φαίνεται όμως πως είχα πέσει έξω γιατί πριν λίγες μέρες η «Χρυσαλλίδα» επέστρεψε για να πάρει στα φτερά της τον Καραναγνώστη και να πετάξουν πια μαζί πίσω στο χθες, μιας και μαζί έγραψαν την δική τους μικρή ιστορία σε τούτη την πόλη.